Od 1978. godine u Španiji postoje četiri zvanična jezika – španski jezik (šp. español) ili kastiljanski (šp. castellano), katalonski (šp. catalán), galicijski (šp. gallego) i baskijski (šp. vasco). U svakom slučaju, bez obzira na predeo i na jezik koji se govori na određenoj teritoriji, svi pričaju španski, tako da nije problem sporazumeti se čak i ako se nalazimo na području gde se priča katalonski, galicijski ili baskijski jezik.

Španski

Španski, ili kako Španci više vole da kažu kastiljanski, je jezik koji nam je svima dobro poznat. Zvaničan je jezik u čak 21 zemlji sveta na tri različita kontinenta, a to su:

• Evropa – Španija,
• Srednja i Južna Amerika – Meksiko, Gvatemala, El Salvador, Honduras, Nikaragva, Kosta Rika, Panama, Kuba, Dominikanska Republika, Puerto Riko, Venecuela, Kolumbija, Ekvador, Peru, Bolivija, Čile, Argentina, Paragvaj i Urugvaj,
• Afrika – Ekvatorijalna Gvineja.

Pored ovih država, govori se i u drugim zemljama poput Sjedinjenih Američkih Država i Filipina, ali nije zvaničan jezik.

Pripada romanskoj grupi jezika i smatra se da je nastao  u 5. veku na Pirinejskom poluostrvu tako što je evoluirao iz nekoliko dijalekata vulgarnog latinskog nakon raspada Zapadnog rimskog carstva. Početkom 16. veka je prenet u španske kolonije u Srednjoj i Južnoj Americi, Africi, Okeaniji i Filipinima.

Prema istraživanjima, oko 75% španskog je izvedeno iz latinskog, 8% iz arapskog, a ostalih 17% su drugi jezici kao što su gotski, baskijski, francuski, italijanski, grčki i drugi. Iako ima mnogo dijalekata u zavisnosti od teritorije na kojoj se priča, njegovi govornici se razumeju bez poteškoća. Španski govori skoro 450 miliona ljudi i jezik je koji ima najveću stopu porasta broja govornika pa se veruje da će u određeno vreme prestići i engleski.

Katalonski

Katalonski takođe pripada romanskoj grupi jezika. Zvaničan je jezik još u susednoj Andori, a unutar Španije se govori u Kataloniji, Valensiji, delovima Aragona i Mursije i na Balearskim ostrvima. Priča se i u malom delu Francuske i jednom gradiću na Sardiniji, ali nije zvaničan jezik.

Katalonski podseća na okcitanski, koji se govori u južnoj Francuskoj, ali se razlikuje dijaletski u odnosu na teritoriju. Smatra se da se kao i kastiljanski razvio iz vulgarnog latinskog u Kataloniji u 8. veku, iako prvi dokument na katalonskom potiče iz 11. veka. Danas broji nešto više od 10 miliona govornika.

Galicijski

Još jedan romanski jezik nastao iz srednjovekovnog galicijsko–portugalskog (šp. gallegoportugués), koji se takođe razvio iz vulgarnog latinskog. Galicijsko–portugalski se govorio na Pirinejskom poluostrvu od kraja 12. do sredine 14. veka i bio je književni jezik kojim se pisala poezija. Zbog svog porekla, galicijski dosta podseća na portugalski,  a govori ga nešto manje od 2,5 miliona ljudi. Matični je jezik autonomne pokrajne Galicije, a govori se još u Leonu, Kaseresu i u Hispanoamerici u galicijskim zajednicama emigranata, naročito u Buenos Ajresu.

Baskijski

Baskijski ili na baskijskom euskera (bask. euskera ili euskara) je jedini neromanski jezik na poluostrvu, ali i jedan od retkih evropskih jezika koji ne pripada indoevropskoj porodici. Njemu se još uvek ne zna poreklo i samim tim ne pripada nijednoj jezičkoj porodici već je potpuni izolat. Ono što se smatra je da je baskijski jedini pre–indoevropski jezik u zapadnoj Evropi, ali ne zna se kako se razvio na tom području. U Španiji se govori u atonomnoj pokrajni Baskiji i Navari, a takođe se priča u jugozapadnom delu Francuske (Fransuckoj Baskiji). Broji nešto manje od 750 000 govornika.

PROČITAJTE I... PET NAJPREVOĐENIJIH KNJIGA SA ŠPANSKOG NA DRUGE JEZIKE

Pogledajte aktuelnu akcijsku ponudu kurseva stranih jezika klikom na: Akcijske cene!

Pročitajte još korisnih saveta o učenju stranih jezika i otkrijte jezičke zanimljivosti u Bazi znanja.